RELACJA SREBRO 2012
W maju na Dolnym Śląsku oddychamy srebrem
Ring zatoczył krąg i Legnica po raz 33 zmieniła się w srebrną stolicę sztuki złotniczej i designu. Przez dwa majowe dni (11 – 12 maja) swoją premierę miało 17 wystaw, odbyły się pokaz mody, happeningi i twórcze dyskusje, wszystko w ramach Legnickiego Festiwalu SREBRO.
Podczas sobotniej kulminacji „Rytuału” poznaliśmy nagrodzonych i wyróżnionych (nazwiska których do czasu wernisażu utrzymywane były w tajemnicy), wręczono również nagrody finansowe w wysokości około 20.000 i rzeczowe (6 kilo srebrnego granulatu, stoisko na targach inhorgenta w Monachium, stoisko na targach Jubinale), w sumie – o wartości powyżej 50 tys. zł.
W Legnicy pojawili się złotnicy i przedstawiciele branży z całego świata – z Polski po raz kolejny miło nam było gościć Ewę Rachoń z Międzynarodowych Targów Gdańskich, Joasię Biernacką-Goworek (przedstawicielkę projektu inhorgenta), dziennikarkę Anię Sado i Michała Kosiora z Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. Projektantów godnie reprezentowali m.in. Cezary Łutowicz, Mariusz Pajączkowski, Mariusz Gliwiński, Andrzej Pacak, Paweł Kaczyński czy przedstawiciele najmłodszego pokolenia – Marcin Bogusław i Bartek Chmielewski. Również piękniejsza część złotniczego świata zawitała do Legnicy – pojawiły się u nas Małgosia Kalińska, Oliwia Kuczyńska oraz debiutujące w tym roku Ania Kanicka i Dorota Sokołowska.
Dopisali także zagraniczni goście. Po raz kolejny odwiedziła nas mocna grupa z Czech (Vratislav Karel Novak, Ludmila Sikolova oraz ich studenci), z Monachium przyjechała japońska artystka Mari Ishikawa, z Dusseldorfu Holender Herman Hermsen, z Niemiec dotarła także Silke Trekel, zaś najdłuższą drogę do Legnicy miał Harold O’Connor – amerykański twórca już po raz kolejny zawitał w maju do Legnicy. Wyjątkowo oryginalną i kolorową grupę stanowili przedstawiciele brytyjskiej sceny złotniczej, kilkanaście osób związanych projektem Dialogue Collective. Osobiście wystawy srebrnych szkół otwierali ich reprezentanci – Daniel Kruger z niemieckiego Halle oraz Kirsty Nicholson i Kathy Vones ze Szkocji. Wraz z profesorem Krugerem przybyła także grupa studentów. Liczne międzynarodowe towarzystwo uzupełniali również goście z Hiszpanii i Portugalii, w sumie – ponad 60 osób.
Kulminacja LFS 2012 zainaugurowana została w piątkowe popołudnie (11 maja) przez „Czyste VARIActwo” – pokaz biżuterii i mody wyreżyserowany przez Mariusza Gliwińskiego, z ozdobami jego autorstwa w roli głównej. W handlowej scenerii Galerii Gwarnej zbudowana została scena, na której modelki zaprezentowały biżuterię z różnych kolekcji sopockiego projektanta (stąd nazwa pokazu: Varia – łac. różne). Na pierwszym planie – jak zawsze u Mariusza Gliwińskiego – był bursztyn: czarny łączony z diamentami, inspirowany zbroją samurajską czy muzyką jazzową. Po zakończonym pokazie, także w Galerii Gwarnej, poznaliśmy młode artyski prezentujące swoje prace w ramach cyklu „Debiuty”: Annę Kanicką i Dorotę Sokołowską, które nieco stremowane zapraszały do oglądania ich indywidualnych wystaw. W tej samej przestrzeni odbyły się także wernisaże konkursowych wystaw Prezentacje 2011 oraz Amberif Design Award N:Joy.
Po tak bogatym wprowadzeniu do świata biżuterii festiwalowa publiczność w srebrnym korowodzie przeszła ulicą Złotoryjską do Rynku. Celem pochodu była intronizacja nowego patrona srebra, złotników i galerników – Złotego Palucha. Złoty Paluch jest krasnalem, który powstał w Legnicy na warsztatach złotniczych Silver Time w 2010 roku, a jego autorem jest Gijs Bakker z Holandii. Krasnal, niesiony na specjalnym postumencie, dotarł do holu Starego Ratusza, gdzie czekał na niego tron w otoczeniu kilkuset prac składających się na wystawę Holownia. Tam też został ogłoszony konkurs na imię dla nowego patrona srebra.
Następnie w Galerii Srebra pod Przepiórczym Koszem podziwiać mogliśmy prace inspirowane tematem Czasu, które wykonali tworzący wspólnie w ramach grupy Au+: Marcin Bogusław, Bartek Chmielewski, Filip Jackowski i Michał Wysocki. Młodzi twórcy po raz drugi prezentowali się wspólnie na ekspozycji wchodzącej w skład Legnickiego Festiwalu SREBRO, a reprezentujący grupę Marcin i Bartek wyrazili nadzieję, że ich obecność w Legnicy stanie się corocznym rytuałem.
Z gościnnych progów Galerii Srebra goście przeszli do pobliskiego Muzeum Miedzi, w którym czekały dwie kolejne wystawy, ilustrujące specjalności Polski i Czech. Obok siebie na dwóch ekspozycjach prezentowane były krzemień pasiasty z Polski i czeskie szkło wraz z biżuterią. W świat krzemienia pasiastego – kamienia optymizmu wprowadzili gości Cezary Łutowicz (obdarowany przy tej okazji srebrnym kilofem – „Pasiakiem”), zaś tajniki obróbki szkła i wykorzystania tego materiału w biżuterii przybliżała Ludmila Šikolová.
Ostatnią wystawą tego wyjątkowo upalnego dnia był projekt Renesans, realizowany przez londyńską grupę Dialogue Collective, której członków gościliśmy w Legnicy. W Galerii Satyrykon zaprezentowali oni prace inspirowane właśnie renesansem, a goście odwiedzający wystawę mogli poczuć się jak gwiazdy, kiedy to brytyjscy artyści wykonywali im fotografie z biżuterią z wystawy, a oprawą zdjęcia była stylizowana na XV-wieczną rama lustra w zielonym kolorze. Zresztą jaskrawa zieleń była łączącym wszystkich artystów ogniwem – nie sposób było ich pomylić w tłumie, ponieważ każdy z nich „oznaczony” był zieloną barwą (czy to w elemencie ubioru, w biżuterii czy na paznokciach).
Wieczór zakończył się szalonym koncertem brytyjskiej grupy Scrotum Clamp, a kolejny obfitujący w wydarzenia srebrny dzień rozpoczął się już w południe. Pierwszym punktem programu była otwarta dyskusja o sztuce złotniczej i designie - „Silver meeting z ruskimi pierogami”. Autorzy tegorocznego cyklu Sylwetki Twórców przygotowali specjalne prezentacje zdjęć, przybliżające ich życie i twórczość. Mari Ishikawa opowiadała o swoich inspiracjach kulturą rodzimego kraju i poszukiwaniu równoległych światów, Niemka Silke Trekel zaprezentowała swoje prace inspirowane architekturą i abstrakcyjnymi strukturami przestrzennymi, o tańczących na wietrze foliówkach, grze światła na afrykańskiej pustyni i postawie proekologicznej opowiedziała Małgorzata Kalińska, zaś Herman Hermsen pokazał w skrócie swój dorobek jako projektanta, nie tyko biżuterii, i pochwalił się swoim poczuciem humoru. Całemu spotkaniu patronowały słynne legnickie pierogi ruskie, które w przerwie zaserwowane zostały wszystkim uczestnikom spotkania.
Po krótkiej chwili wytchnienia rozpoczął się wernisażowy maraton. Na pierwszy ogień poszła wystawa fotografii, które nadesłano na ogłoszony przez Galerię Sztuki konkurs pod hasłem przyświecającym całemu festiwalowi – Rytuał. Wystawa miała miejsce w przestrzeni miejskiej, przed siedzibą galerii, a chętni mogli zrobić sobie zdjęcie z panującym już drugim dzień w Legnicy krasnalem, nawet wcielając się w jego rolę. Spod Galerii, tocząc symboliczny Ring, goście przeszli do Galerii Niello, w której otwarte zostały wystawy tworzące tegoroczny cykl „Srebrne Szkoły”: Wyższa Szkoła Sztuki i Designu Burg Giebichenstein Halle z Niemiec i Wyższa Szkoła Sztuki i Designu Duncan of Jordanstone z Dundee w Szkocji. O szkołach i prezentowanych pracach opowiedzieli profesor Daniel Kruger z Halle oraz Kirsty Nicholson i Kathy Vones – z Duncan of Jordanstone Collage w Szkocji.
Kolejno, dosłownie tuż za rogiem, w Galerii Ring na swoją kolej czekały aż cztery ekspozycje. Jako pierwsza otwarta została Preziosa Young - prezentująca prace ósemki najzdolniejszych młodych projektantów, wyłonionych w konkursie uczelni Le Arti Orafe. Potem nadszedł czas na indywidualne wystawy trzech artystek: Mari Ishikawy, Silke Trekel i Małgosi Kalińskiej, z których każda po raz kolejny tego dnia opowiedziała o swoich inspiracjach oraz dziękowała za możliwość pokazania swojej twórczości w miejscu tak wyjątkowym dla złotników jak Legnica.
Następnie korowód festiwalowy udał się do głównej siedziby Galerii Sztuki, gdzie przedstawiono ostatnią „Sylwetkę Twórcy”. Retrospektywna wystawa Hermana Hermsena cieszyła się ogromnym zainteresowaniem, zaś sam twórca zaskoczył wszystkich gości wernisażu, obdarowując ich drobnym prezentem swojego autorstwa. Każdy z obecnych otrzymał krwistoczerwone usta wycięte z miękkiego plastiku, które można założyć na ucho, tworząc w ten sposób zabawny kolczyk.
I wreszcie nadszedł czas na główny punkt programu – ceremonię otwarcia 21. Międzynarodowego Konkursu Sztuki Złotniczej RYTUAŁ i ogłoszenie listy nagrodzonych. Po odczytaniu pierwszego zdania protokołu: „Na tegoroczny konkurs nadesłano 561 prac 342 artystów z 42 krajów. Międzynarodowe jury (…) do wystawy zakwalifikowało 56 artystów” i przywitania uczestników tradycyjną różą nadszedł czas na nagrody. Najpierw poznaliśmy laureatów wyróżnień przyznanych poza kompetencją jury. Wyróżnienie honorowe Dyrektora Galerii Sztuki otrzymali Vratislav Karel Novak i Karol Weisslechner, Polska Biżuteria nagrodziła Andrzeja Packa i Jakuba Śliwowskiego, Grupa Sześć Kelly McCalum. Statuetka STFZ, którą wręczył Wojtek Rygało, powędrowała w ręce Hiszpana Jordi Aparicia (odebrał ją osobiście), nagrodę im. Joachima Sokólskiego zdobyła Alina Filimoniuk-Pilecka, zaś stoisko na targach Inhorgenta Monachium w 2013 roku otrzymał Frederic Brahman. Wyróżnienie firmy Hefra otrzymał Jarosław Westermark. Wyróżnienia Honorowe Jury i pół kilograma srebra otrzymali: Laura Alvarado i Vivian Meller oraz Marek Mrowiński. Wyróżnienie Honorowe Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników otrzymali: Claudia Betancourt i Ricardo Pulgar.
Wszyscy jednak z niecierpliwością czekali na oficjalny werdykt jury. Laureatem Grand Prix został Nils Schmalenbach z Niemiec, któremu nagrodę wręczyli: Zastępca Prezydenta Legnicy – Dorota Purgal i Bogusław Graboń – Dyrektor Naczelny ds. Zrównoważonego Rozwoju KGHM Polska Miedź S.A. oraz Krzysztof Kułacz – p.o. Dyrektora Departamentu CSR i Zrównoważonego Rozwoju. Laureatką II nagrody – Marszałka Województwa Dolnośląskiego została Ludmila Šikolová z Czech, której nagrodę wręczyła Elżbieta Łaganowska – zastępca dyrektora Wydziału Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego we Wrocławiu. Nagrody Galerii Sztuki w Legnicy otrzymali: duet Bastard COLLECTION z Niemiec oraz Mieczysław Gryza, a wręczał je Robert Kropiwnicki – poseł na Sejm RP. III nagroda – Prezydenta Miasta Legnicy – powędrowała do Rii Lins z Belgii, a wręczała ją Dorota Purgal (zastępca Prezydenta Miasta Legnica).
Podczas wręczania nagród, za sprawą Mieczysława Gryzy, znanego z surrealistycznego poczucia humoru i nietuzinkowych pomysłów, byliśmy świadkiem happeningu związanego z rytuałem. Po otrzymaniu swojej nagrody, którą był kilogram srebra artysta, po wygłoszeniu krótkiej mowy ściągnął z siebie koszulę, związał ją w chustę i przepasał się nią jak dawny siewca. Do tego prowizorycznego „pojemnika” wsypany został cały kilogram srebrnego granulatu, który następnie Mieczysław Gryza rozsiał pomiędzy uczestników wernisażu.
Po oficjalnej części, wręczeniu nagród i gratulacjach wieczór zakończyło (przeciągnięte długo w noc) spotkanie, podczas którego zabawą oraz przyjacielskimi dyskusjami i rozmowami podsumowano 33 edycję Legnickiego Festiwalu Srebro.
____________________________________________________________________________________
Lista zakwalifikowanych do 21. Międzynarodowego Konkursu Sztuki Złotniczej Rytuał
Lista nagrodzonych w 21. Międzynarodowym Konkursie Sztuki Złotniczej Rytuał
Program do pobrania (*pdf):
.jpg){kind=small}
